Onzeker

Vandaag vroeg een cliënt aan mij: ben jij wel eens onzeker? Zie je wel eens ergens tegenop? Bij haarzelf is het dubbel: ze ziet uit naar onze gesprekken, maar vindt het heel spannend omdat het zo persoonlijk wordt. Mijn antwoord? Jazeker, regelmatig.

In de eerste jaren dat ik werkte als psycholoog, fietste ik dagelijks een uurtje heen en weer naar mijn werk. Tijdens de heenweg merkte ik dan vaak dat ik onzekerheid voelde. Ik wist wie ik die dag zou spreken, kon ook bedenken waar het vorige keer over ging en misschien wat een logisch vervolg zou zijn. Maar ik voelde onzekerheid.

Eigenlijk wel begrijpelijk, want ik wist natuurlijk niet hoe het in de tussenliggende weken met mijn cliënten was gegaan, waar ze mee zouden komen, welke nood of vragen of afweer ik vandaag voorgeschoteld zou krijgen. En ergens tijdens die fietstochten besloot ik: onzekerheid is goed. Want als ik onzekerheid voel, dan sta ik open voor de ander. Als ik alles zeker zou weten, zou ik niet meer openstaan – zou ik een dichtgetimmerde houding hebben. Dat onzekerheid samenhangt met openheid voor de ander leek me zo essentieel, dat ik besloot: als ik op een dag geen onzekerheid meer heb, dan kan ik dit werk niet meer goed doen. 

Sommige mensen vinden onzekerheid verkeerd. Of hebben er een hekel aan. Sommigen vinden het onchristelijk, vinden dat je (altijd) krachtig moet zijn. Maar voor zover onzekerheid samengaat met openheid of ontvankelijkheid,  is het juist waardevol. Volgens mij is er geen grotere kracht dan open staan voor de ander, ontvangen wat de ander vertelt, voelt, en wie de ander is. Dat lijkt me fundamenteel passen bij liefde.

Natuurlijk kan onzekerheid ook overweldigend worden. Mensen kunnen teveel gaan lijden aan hun angst. Maar ook verandering daarin begint bij het accepteren en verdragen dat de angst er is. Anselm Grün heeft er een mooi boek over geschreven, ‘Maak van angst je levenskracht’.

Terug naar huis fietsend voelde ik vaak voldoening – voor zover ik het gevoel had dat ik echt open heb kunnen staan voor mijn cliënten, zij zich geopend hebben, en er een wezenlijke ontmoeting heeft plaatsgevonden. En daarom vond genoemde cliënt het prettig om te horen dat ik onzekerheid ken. Het maakt me medemens.